Od 21 listopada wodzisławscy strażnicy miejscy mają dodatkowy obowiązek. Miesięcznie powinni sprawdzić ok. 300 kotłowni w domach jednorodzinnych. Mieczysław Kieca, prezydent Wodzisławia Śl., wydał polecenie, by kontrole tego, czym mieszkańcy miasta palą w swoich piecach, odbywały się nie tylko po otrzymaniu zgłoszenia np. od sąsiadów, ale codziennie. Każdego dnia strażnicy składają prezydentowi raport z przeprowadzonych wizyt. Wszystko po to, by wysiłki magistratu – wkładane np. w udział w rozmaitych projektach czy termomodernizację – nie były marnowane. Jak wielokrotnie podkreślał Kieca, za stan powietrza odpowiadają wszyscy mieszkańcy całego regionu. Zdanie to wydaje się oczywistością, ale wiele osób wciąż chyba nie zdaje sobie z tego sprawy.
Decyzja prezydenta Wodzisławia Śl., a także wielu sąsiednich miast i gmin, by straż miejska systematycznie kontrolowała domowe paleniska dla części mieszkańców jest nie do przyjęcia. Przeglądając fora internetowe, można zetknąć się z dwoma rodzajami opinii użytkowników: jedni wyrażają zadowolenie i oczekują, że działania strażników pomogą wyeliminować lokalnych trucicieli, a inni (często bardziej widoczni) uważają, że nikt nie ma prawa „przeszukiwać ich mieszkania bez nakazu sądowego, a strażnicy lepiej by się wzięli do roboty”. Kto ma rację?
Zgodnie z obowiązującym prawem (patrz ramka obok), straż miejska może, z upoważnienia prezydenta, wójta lub burmistrza, egzekwować przepisy ustawy o ochronie środowiska. Oznacza to, że funkcjonariusze nie muszą mieć nakazów prokuratorskich czy sądowych, by wejść do naszego domu. Kontrole mogą być przeprowadzane w godzinach od 6.00 do 22.00, chyba że na terenie danej nieruchomości prowadzona jest działalność gospodarcza – wówczas jej właściciel powinien wpuścić kontrolujących o dowolnej porze przez całą dobę. Warto również pamiętać, że za utrudnianie strażnikom realizowania polecenia prezydenta (wójta, burmistrza) może nam grozić kara pozbawienia wolności do trzech lat.
Jeśli zaś zostaniemy „przyłapani” na paleniu odpadów, możemy zostać ukarani mandatem do 500 zł. Co jednak kiedy odmówimy jego przyjęcia? Zamiast wspomnianych 500 zł musimy się liczyć z karą w wysokości nawet 5 tys. zł. Kiedy nie przyjmujemy mandatu, rzeczoznawca pobiera próbki popiołu, które następnie trafiają do laboratorium. Jeżeli wyniki badań wykażą, iż w naszym piecu były spalane śmieci, sąd może nałożyć na nas grzywnę do 5 tys. zł.
Niektórzy użytkownicy forów radzą, by „w razie czego” nie wpuszczać do domu strażników lub powiedzieć, że nie ma właściciela. Czy jednak naprawdę chęć „przechytrzenia” władz (np. miasta) jest silniejsza od dbałości o własne zdrowie? Może zamiast szukać sposobów na uniknięcie kontroli, warto oduczyć się spalania tego, co powinno trafić do kosza na śmieci, a nie do pieca.
/kc/
Fot. Urząd Miasta w Wodzisławiu Śl.
Prawne podstawy działań strażników:
USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
Art. 379
1. Marszałek województwa, starosta oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta sprawują kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym właściwością tych organów.
2. Organy, o których mowa w ust. 1, mogą upoważnić do wykonywania funkcji kontrolnych pracowników podległych im urzędów marszałkowskich, powiatowych, miejskich lub gminnych lub funkcjonariuszy straży gminnych.
3. Kontrolujący, wykonując kontrolę, jest uprawniony do:
1) wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – na pozostały teren;
2) przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych;
3) żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;
4) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli.
Art. 380. 1. Z czynności kontrolnych kontrolujący sporządza protokół, którego jeden egzemplarz doręcza kierownikowi kontrolowanego podmiotu lub kontrolowanej osobie fizycznej.
2. Protokół podpisują kontrolujący oraz kierownik kontrolowanego podmiotu lub kontrolowana osoba fizyczna, którzy mogą wnieść do protokołu zastrzeżenia i uwagi wraz z uzasadnieniem.
3. W razie odmowy podpisania protokołu przez kierownika kontrolowanego podmiotu lub kontrolowaną osobę fizyczną kontrolujący umieszcza o tym wzmiankę w protokole, a odmawiający podpisu może, w terminie 7 dni, przedstawić swoje stanowisko na piśmie wójtowi, burmistrzowi
USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny
Art. 225. § 1. Kto osobie uprawnionej do przeprowadzania kontroli w zakresie ochrony środowiska lub osobie przybranej jej do pomocy udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
