Konferencja poświęcona niskiej emisji z udziałem parlamentarzystów i samorządowców odbyła się w Pietrowicach Wielkich.
Konferencja o tematyce ekologicznej zainaugurowała XIX edycję Eko-Wystawy „Ciepło Przyjazne Środowisku – Wystawa Budownictwa: Ogród, Systemy Grzewcze, Wnętrza”. Jak co roku organizatorzy i goście poruszyli najważniejsze zagadnienia związane z ochroną środowiska. W tym roku dwugodzinną konferencję zdominował temat niskiej emisji.
Dwa tematy poruszył dr Tomasz Mirowski (Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energia PAN), który mówił o technologiach OZE do walki z niską emisją. Podkreślił, że zagadnienia OZE muszą iść w parze z czystymi technologiami produkcji, oszczędzaniem energii i poprawą efektywności energetycznej. Zaakcentował też ogromne znaczenie rozwijających się technologii związanych z budownictwem, które cechuje energooszczędność, czyli w praktyce mniejsze zapotrzebowanie budynku na ciepło. Oczywiście kluczowym jest też stosowanie do ogrzewania nowoczesnych niskoemisyjnych urządzeń grzewczych.
Mirowski w swoim wykładzie o etapach spalania węgla i drewna bardzo przejrzyście omówił zasady prawidłowego spalania w paleniskach. Krótkie omówienie kilku slajdów mogłoby posłużyć jako doskonałe szkolenie dla każdego mieszkańca, który ogrzewanie opiera na węglowym kotle.
Spalanie węgla i drewna łączy aż 67% ubogich energetycznie mieszkańców kraju. W Polsce ubóstwo energetyczne dotyka około 12% ludności, co stanowi 1,3 mln gospodarstw domowych, w których mieszka 4,6 mln osób. Jak widać, skala problemu jest ogromna. Prelegent zwrócił uwagę na ten fakt, głównie kierując słowa do obecnych na sali parlamentarzystów. Z tego też względu udział węgla kamiennego jako głównego nośnika energii wynosi aż 71,8% (uzupełnieniem w tej grupie stanowi drewno – 71%), zaś osób, u których drewno stanowi główny nośnik energii, jest 19,3% (w tej grupie osób 46% jako uzupełniającego źródła używa węgla). Zaledwie 4,5% ludności uznanej jako ubogich energetycznie opiera ogrzewanie na gazie. Powszechnie wiadomo, że główną przyczyną jest brak programów wsparcia rządu w zakresie zmniejszenia kosztów eksploatacji zmodernizowanej kotłowni, a jedynie dotacje do samej wymiany.
Drugim zagadnieniem poruszonym przez prelegenta były możliwości zagospodarowania lokalnej biomasy na cele energetyczne w kontekście walki z ubóstwem energetycznym i zmniejszeniem ilości selektywnie zbieranych odpadów zielonych.
Adam Nocoń (Uniwersytet Śląski Katowice oraz PPUH Zamech – Laboratorium Rzeczywistego Spalania Paliw Stałych) w wykładzie „Szanse i zagrożenia stosowania kotłów 5 klasy oraz ekodesign” porównał dwie najnowocześniejsze technologie pieców z paleniskiem na paliwa stałe (paliwa kopalne oraz biomasę). Dla technologii Ecodesign, która już wkrótce będzie obowiązywała, normy wymagają emisje tlenku węgla na poziomie do 500mg/m3, emisję pyłu do 40mg/m3. Prelegent obszernie poruszył też zagadnienie certyfikacji producentów pelletu, która gwarantują czystość spalania. Niestety z uwagi na wysokie koszty certyfikacji nieliczni producenci mogą się nimi wykazać. To powoduje, że w sprzedaży nieraz występuje pellet o bardzo złych parametrach, który nie tylko zanieczyszcza powietrze ponad normę, ale również niszczy kotły i przewody kominowe. W Polsce produkuje się obecnie około 1,2 mln ton pelletu rocznie. Zapotrzebowanie stale rośnie, głównie dzięki wysokiej sprawności kotłów na ten rodzaj paliwa (do 95%) i stosunkowo atrakcyjnej cenie, przy jednocześnie czystszemu składowaniu paliwa o zbliżonej objętości w stosunku do węgla.
Ostatnim prelegentem był Mariusz Wasik reprezentujący Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska w Katowicach, który mówił o programie priorytetowym „Czyste powietrze”. W swoim przemówieniu przypomniał główne założenia Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020, w ramach którego działanie 1.3 „Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach” wpisuje się w I oś priorytetową „Zmniejszenie emisyjności gospodarki”. Obecne instrumenty pomocowe dla mieszkańców wynikają z „Ogólnopolskiego systemu wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorstw w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE”, zaś w szczególności w ramach programu priorytetowego „Czyste powietrze” można ubiegać się o wsparcie finansowe m.in. przy wymianie źródeł ciepła, wymianie stolarki zewnętrznej, wymianie lub dociepleniu dachu lub stropu, modernizacji instalacji c.o. i ciepłej wody użytkowej oraz instalacji kolektorów słonecznych i fotowoltaicznych. WFOŚ udziela wsparcia w oparciu o dotacje lub preferencyjne pożyczki, zaś rodzaj i wysokość pomocy uzależniona jest od dochodu wnioskodawcy. Najwięcej, bo aż 90% dotacji, może uzyskać osoba o dochodach poniżej 600 zł na osobę, zaś tylko 15% osoba zarabiająca 1600 zł. W powiecie raciborskim dotychczas wnioskowało 117 osób na łączną kwotę niemal 2 mln zł. Obecnie wydano 33 decyzje, na mocy których WFOŚ przyznał łącznie na 322 tys. zł dotacji.
Na sali konferencyjnej w dniu 11 maja 2019 obecnych było około siedemdziesiąt osób. Prelekcje wysłuchali głównie samorządowcy reprezentujący gminy powiatu raciborskiego oraz parlamentarzyści. W pierwszych rzędach zasiedli , m.in. Michał Woś (PiS – kandydat do Parlamentu Europejskiego) – wicemarszałek województwa śląskiego, Bolesław Piecha – poseł Parlamentu Europejskiego (PiS), Gabriela Lenartowicz – posłanka (PO), Izabela Kloc – senator (PiS – kandydat do Parlamentu Europejskiego), Adam Gawęda – senator (PiS). Racibórz i powiat raciborski reprezentowali: Grzegorz Swoboda – starosta raciborski, Dariusz Polowy – prezydent Raciborza, Michał Fita – wiceprezydent Raciborza.
Wszyscy mówili w pięknych słowach.
Ireneusz Burek
Fot. Ireneusz Burek
