Rozpatrywane są trzy warianty przebiegu Kanał Dunaj-Odra-Łaba: zachodni, przebiegający przez gminę Krzyżanowice, wschodni, biegnący przez Gorzyce oraz środkowy.
Kanał Dunaj-Odra-Łaba, który połączy trzy duże europejskie rzeki to ogromne przedsięwzięcie, o którym mówi się od lat. Jego realizacja pochłonie miliardy złotych. Dla Polski to szansa na dostęp do kolejnych obszarów wodnych, Czechów da dostęp do portu w Szczecinie. Analizy popytowe wskazują na opłacalność projektu, zwłaszcza biorąc pod uwagę unijną politykę Europejskiego Zielonego Ładu i promowanie niskoemisyjnych środków transportu, a do takich należy właśnie żegluga śródlądowa.
– Wszystkie warianty, zachodni przebiegający przez gminę Krzyżanowice, wschodni biegnący przez Gorzyce oraz tzw. środkowy, są dobre, zapewniają one żeglowność, funkcję przeciwpowodziową oraz odpowiednią retencję – uważa wiceminister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Anna Moskwa. Samorządy walczą jednak o to, aby kanał przebiegał przez ich terytorium. To ogromna szansa na modernizację dróg wodnych, ekologiczny transport czy włączenie regionu do europejskiego systemu dróg wodnych.
17 września delegacje Polski i Czech spotkały się, aby rozmawiać o możliwych wariantach przebiegu kanału. Na szczycie wieży widokowej w Chałupkach, w pięknych okolicznościach przyrody na Meandrach Odry, przedstawiono zachodni wariant kanału.
Szansa dla Raciborszczyzny
Wójt gminy Krzyżanowice Grzegorz Utracki optuje za zachodnim wariantem przebiegu kanału. Podkreśla, że gmina posiada duży węzeł kolejowy w Chałupkach, łączący dwie linie kolejowe o znaczeniu międzynarodowym, połączenie autostradowe z węzłem „po sąsiedzku” oraz tereny, które mogłyby posłużyć do budowy portu przeładunkowego – to kluczowe argumenty, o których mówił podczas konsultacji. Zdaniem G. Utrackiego ta opcja nie byłaby konkurencją np. dla Centrum Logistycznego w Gorzyczkach, które rozwój ma gwarantowany dzięki położeniu przy autostradzie A1, lecz byłaby dopełnieniem i rozwinięciem całej infrastruktury logistycznej w naszym regionie. Z racji pominięcia Granicznych Meandrów Odry przy realizacji projektu, kanał nie jest zagrożeniem dla obszarów Natury 2000, a może być nawet kolejnym fundamentem pod rozwój turystyki w regionie – uważa włodarz gminy, a jako przykład podaje Kanał Gliwicki, który służy również jako trasa dla promów turystycznych.
Starosta Grzegorz Swoboda, który także brał udział w spotkaniu, również popiera przebieg kanału po zachodniej stronie Granicznych Meandrów Odry. Prezentując wspólne stanowisko włodarzy gmin powiatu, starosta wskazuje na argumenty za zachodnim wariantem: po stronie polskiej istnieją już dwa mosty na Odrze, dobrze rozwinięta sieć kolejowa oraz bliski dostęp do autostrady A1. Rekomendowany przebieg kanału, zdaniem starosty, jest najbardziej optymalny dla zachowania obszaru chronionego Granicznych Meandrów Odry. Starosta wskazał również na aspekt ekonomiczny inwestycji oraz możliwości rozwoju gospodarczego i turystycznego regionu.
Gorzyce za wschodnim
Wójt gminy Gorzyce Daniel Jakubczyk popiera wschodni wariant kanału, który przebiega przez Kopytov i gminę Gorzyce. Rada Powiatu Wodzisławskiego na ostatniej sesji zdecydowała o poparciu tego stanowiska. Warto dodać, że wschodni wariant rekomenduje także zespół specjalistów Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, który przygotował opracowanie „Analiza wariantów tras kanału Dunaj–Odra-Łaba w polsko-czeskim obszarze transgranicznym”. Za jego przyjęciem przemawiają m. in. względy środowiskowe, a więc pominięcie Meandrów Odry i najmniejsza ingerencja w obszar Natura 2000 oraz możliwość okresowego uzupełniania niedoborów wody, a także kwestie gospodarcze, przyjęcie tego wariantu ma bowiem w znakomity sposób umożliwić skomunikowanie około 200 ha terenów inwestycyjnych na terenie gminy Gorzyce, planowanych jako centrum logistyczne. Dodatkowo, jak wynika z analizy, wariant nie wyklucza możliwości bezpośredniego skomunikowania z Odrzańską Drogą Wodną miasta Racibórz i gminy Krzyżanowice, bowiem istnieje możliwość nieumiejscowienia portu w rejonie Roszkowa.
Mieczysław Kieca: wybór należy do MGMiŻ
Stanowisko w sprawie przebiegu kanału D-O-L zaprezentował 4 września przewodniczący Zarządu Związku Gmin i Powiatów Subregionu Zachodniego Mieczysław Kieca. Zwrócił on uwagę na najważniejsze kwestie związane z przebiegiem polskiego odcinka kanału, m.in. jak najmniejszy wpływ na rzekę Odrę, ochronę obszarów cennych przyrodniczo czy uwzględnienie interesów gospodarczych gmin. Przewodniczący Mieczysław Kieca nie zarekomendował konkretnego wariantu przebiegu kanału. – Odnosząc się do propozycji trzech z proponowanych wariantów przebiegów kanału na terenie przygranicznym, zarząd związku wyraża opinie, że wybór głównego z nich należy do decyzji MGMiŻŚ. Decyzja ta powinna opierać się na rzetelnej analizie, która uwzględnia stopień ingerencji w obszary chronione, gospodarcze wykorzystanie kanału, a także gospodarowanie zasobami wodnymi – uważa M. Kieca i podkreśla, że stanowisko nie jest obligatoryjne dla członków Związku Subregionu Zachodniego.
oprac. c
Fot. Urząd Gminy Krzyżanowice
